Eeuwenoude kooktechniek in nieuw jasje

Volgens archeologen is stomen een van de oudste kooktechnieken uit de geschiedenis. Opmerkelijk dus dat die duizenden jaren oude techniek nog steeds een plaats vindt in onze hedendaags keukens. Meer en meer zelfs, want stoomkoken wint de laatste jaren enorm aan populariteit. Niet alleen omdat het gezond is, maar ook omdat het nu ontzettend eenvoudig is. Stomen doen we al lang niet meer met bamboe stoommandjes, zelfs niet met een losstaand keukentoestel, maar met innovatieve inbouwstoomovens en combi-ovens met eindeloos veel functies.

Het principe is heel simpel: water wordt verhit tot stoom en die stoom gaart het voedsel. Velen denken bij stomen vooral aan het bereiden van groenten. Maar ook vlees, vis, aardappels, pasta, rijst en risotto zijn perfect te bereiden in een stoomkoker. En volgens kenners zijn bepaalde desserts zoals rijstpap en crème brûlée zelfs makkelijker te maken met stoom dan op de klassieke manier.

Wie stoomt, die wint

Stoomovens worden al vele jaren gebruikt in restaurants en grootkeukens. Eén van de redenen daarvoor is het gemak. Er is geen gevaar voor overkoken of aanbakken zoals bij gewone potten of pannen, waardoor koks zich ondertussen op andere zaken kunnen concentreren. Daarnaast kan je ook zonder probleem tegelijkertijd verschillende gerechten klaarmaken. Ook blijft de intensiteit en smaak van het product veel meer behouden dan bij koken of braden. Vandaar dat de kooktechniek zo geliefd is in de gastronomie,
een plek bij uitstek waar de kwaliteit van ingrediënten topprioriteit is.

Van ingeburgerd tot ingebouwd

Professionele koks hoef je dus niet meer te overtuigen van de vele voordelen van stoomkoken. Als er al een nadeel zou zijn, dan was dat in de beginperiode misschien het prijskaartje. Toestellen waren vroeger vrij duur en niet zo geschikt voor particulier gebruik. Daar is ondertussen veel verandering in gekomen. Sinds enkele jaren zijn de stoomkokers aan een opmars bezig in de huishoudelijke keuken.
Waar thuiskoks die gewonnen waren voor het stomen een paar jaar geleden vooral werkten met een losstaand toestel, is de kooktechniek ondertussen zodanig ingeburgerd dat stoomovens steeds vaker ingebouwd zijn in de hedendaagse keuken.

Keuzestress: snel of nog sneller koken

Er bestaan twee soorten ingebouwde stoomovens: een combi-stoomoven en een (gewone) stoomoven. In een combi-stoomoven – het woord zegt het zelf – kan je meer dan alleen maar stomen. Het apparaat heeft tal van functies zoals grillen, stomen, onder- en bovenwarmte, hetelucht, broodbakstand, pizzastand, ontdooien, opwarmen, warmhouden, slowcooken, borden verwarmen tot flesjes steriliseren. Een combi-oven is ideaal voor wie graag meerdere baktechnieken toepast en geen ruimte of budget heeft voor twee ovens. Waarom zou je dan nog kiezen voor een gewone stoomoven? Met zo’n combi-oven kan je enkel stomen zonder druk. Met een (gewone) stoomoven daarentegen kan je ook met druk koken. Die techniek gaat nog veel sneller dan stomen zonder druk omdat je een temperatuurbereik hebt tot 120°C (zonder druk varieert dat van 40°C tot 100°C). Het snellere kookproces behoudt vitamines en mineralen nog beter. Bij de installatie van een onder-drukstoomoven moet wel watertoevoer voorzien worden (in- en uitvoer). Iets wat niet nodig is voor de zonder-drukstoomfunctie van combi-stoomovens, die meestal werken met een waterreservoir dat handmatig bijgevuld moet worden.

Stoomkoken is hot

Voor iedereen die belang hecht aan de voedings­waarde en de kwaliteit van zijn gerechten, is een stoomoven onmisbaar. Dankzij technologische ontwikkelingen is deze techniek nu niet meer alleen populair onder chef-koks, maar ook toegankelijk voor thuiskoks en hobbykoks. In de hedendaagse keukens nemen stoomovens en combi-stoomovens een steeds prominentere plaats in. Ze zijn multifunctioneel, stijlvol en de inbouwtoestellen passen naadloos in de moderne keuken.